تیکو – گیمیفیکیشن، بازی‌سازی یا بازی‌پردازی علم نسبتا جدیدی است که در حوزه دیجیتال مارکتینگ استفاده می‌شود. از آنجایی که اکثر افراد در هر سنی به بازی علاقه دارند، بسیاری از مارکترها را ترغیب کرده تا از اصول بازی‌ها سر در بیارند و همین بازی‌ها را در دنیای دیجیتال مارکتینگ پیاده‌سازی کنند. با این کار کاربران را وارد بازی می‌کنیم تا کارهایی که ما می‌خواهیم را با انگیزه خیلی بیشتر و سریعتر انجام دهند.
در تعریف کلی گیمیفیکیشن می‌توان گفت: گیمیفیکیشن استفاده از اصول و عناصر بازی برای تشویق انجام کاری جدی و غیربازی است.
قبل از آشنایی بیشتر با گیمیفیکیشن بهتر است به تعریف بازی بپردازیم. بازی در واقع چالشی است که هدف تعیین شده و قوانین مشخصی دارد. همه مردم در هر سطح، سن و فرهنگی برنده شدن را دوست دارند. وقتی فرآیندی طراحی می‌شود که در آن چالشی با هدف مشخص وجود ندارد در واقع امکان برنده شدن نیز نیست. پس افراد با انگیزه کمتری حاضر هستند در این نوع فرآیند شرکت کنند.
برای مثال دو کودکی که باید اتاقشان را مرتب کنند اگر به طور معمولی از آنها خواسته شود رغبت کمتری به خرج می‌دهند. حال با گفتن ببینیم چه کسی زودتر اتاقش را مرتب می‌کند؟ آنها را به چالش کشانده‌ایم و برایشان انگیزه ایجاد شده تا حس برنده شدن و اول شدن را در خود ایجاد کنند. در واقع در هر کار جدی می‌توانیم با ایجاد تغییراتی کوچک، افراد را به چالش بکشانیم. برای پیاده‌سازی بهتر یک فرآیند بازی‌وار یا بازی‌گونه باید با اجزای بازی نیز آشنا باشیم.
بازی‌ها باید دارای اجزای مختلفی باشند از جمله:
مهمترین معیار بازی رقابت است. اگر در بازی رقابتی وجود نداشته باشد، افراد خیلی ترغیب به بازی نمی‌شوند. رقابت می‌تواند در سطح پایینی با خود فرد باشد، یعنی خود فرد بتواند به یک امتیازی برسد و در حالت بهتری با دیگران وارد رقابت بشود.
تفاوت تماشای فیلم با بازی را در نظر بگیرید مثلا در بازی شما کارهایی بر روی دسته بازی انجام می‌دهید و منتظر نتیجه آن هستید و یک تعامل دو طرفه ایجاد می‌شود. شما هر کاری که انجام می‌دهید منتظر اتفاقی هستید و این برای شما لذت‌بخش است.
اکثر بازی‌ها دارای امتیاز هستند، حتی اگر فقط یک هدف وجود داشته باشد. برای جذاب‌تر شدن بازی از امتیاز استفاده می‌کنند.
مثل شطرنج که دارای مهره‌هایی است و خیلی از بازی‌های دیگر که دارای قطعاتی هستند و این حس واقعی به افراد می‌دهد و باعث لذت‌بخش‌تر شدن بازی می‌شود.
لیدربرد صفحه‌ای است که معیار سنجش می‌باشد. آن صفحه نشان می‌دهد که چه کسی امتیاز بیشتری دارد و در جایگاه بهتری قرار می‌گیرد. مثلا در فوتبال که نتیجه مسابقات همیشه در لیدربرد نشان داده می‌شود.
بازی‌ها باید هدف مشخصی داشته باشند. یعنی باید مشخص کنیم که در پایان با کسب این امتیازها به کجا خواهیم رسید.
بدون شک هر بازی زمانی معنا پیدا می‌کند که دارای قوانینی باشد. به طور مثال در فوتبال که 90 دقیقه است از دست نمی‌توان استفاده کرد. اگر همه قوانین را رعایت کنیم و به هدف تعیین شده برسیم برنده هستیم.
در برخی بازی‌ها هم دیده‌ایم که مثلا ستاره یا جعبه‌هایی وجود دارد که در نتیجه بازی تاثیرگذارند. با برخورد به این جعبه یا ستاره و … می‌توانیم به مرحله بعد وارد شویم یا سقوط کنیم. بازی مار و پله نمونه دیگر این جز از بازی است. از شانس برای جذاب‌تر کردن بازی استفاده می‌کنند.
ناگفته نماند که هر بازی لازم نیست تمام موارد بالا را داشته باشد و تنها با داشتن چند تا از این موارد می‌تواند افراد را ترغیب و وارد بازی کرد.
امروزه گیمیفیکیشن در حال تغییر در مدل‌های کسب و کار است تا با ایجاد شیوه‌های جدید رابطه با کاربران و مشتریان را گسترش، مشارکت و وفاداری آنها را افزایش دهد.
اولین چیزی که در گیمیفیکیشن باید در نظر داشته باشیم این است که بازی‌ها چه اصولی دارند و چرا افراد درگیر آن می‌شوند. از این ایده می‌توانیم استفاده کنیم تا تعامل افراد را با سایتمان چندین برابر کرده و به موفقیت‌های بزرگی دست یابیم.
کسب و کارها و شرکت‌ها از علم گیمیفیکیشن در بازاریابی آفلاین و غیردیجیتال و حتی در صنعت آموزش هم بهره می‌برند تا بتوانند با تغییر در رفتار مخاطب به نتایج دلخواه برسند. حتی برندهای معروف جهان هم از این علم استفاده می‌کنند.
به عنوان مثال شرکت نایکی با راه‌اندازی اپلیکیشن Nike Run Club برای مشتریان خود باعث شده تا افراد هنگام پیاده‌روی، گام‌های خود را بشمارند و محاسبه کنند تا چه مسافتی دویده‌اند. همچنین وضعیت خودشان را با دوستانشان مقایسه کنند (ایجاد حس رقابت). در واقع نایکی با این کار مشتریان خود را به یک چالش یا گیمیفیکیشن دعوت کرده است.
شاید بپرسید که این کار چه سودی برای خود شرکت دارد؟ نایکی با این اپلیکیشن که قابلیت‌هایی فراوانی دارد، به ازای طی کردن مسافت مشخص امتیازاتی به مشتریان خود می‌دهد. همچنین مشتریان اگر دوستان خود را به چالش دعوت کنند باز هم صاحب امتیاز می‌شوند. بر اساس این امتیازها، پیشنهادهایی به آنها ارایه می‌شود. مثلا اگر شخصی تا مسافت مشخصی را دویده باشد پیشنهاد یک کفش جدید را می‌دهد. این گیمیفیکیشن در نهایت منجر به جذب مشتریان جدید، فروش مجدد به مشتریان قدیمی و بازدهی بیشتر شرکت می‌شود.
با توجه به مثال بالا اگر ما بتوانیم در سایت خودمان ایده‌های گیمیفیکیشن را راه‌اندازی کنیم شاید خیلی راحت‌تر بتوانیم از افراد ایمیل دریافت کنیم. یا آنان را تشویق کنیم روزی چند بار به سایت ما سر بزنند و ماندگاری آنها را در سایت بالا ببریم.
امروزه علم بازی‌پردازی نه تنها در مارکتینگ بلکه حتی در برخی از سازمان‌ها به عنوان روش ایجاد انگیزه استفاده می‌شود. به عنوان مثال شرکت‌ها می‌توانند برای ایجاد انگیزه در کارکنانی که کارشان کسل کننده و تکراری است آنها را وارد نوعی چالش یا بازی کنند. یعنی برایشان هدفی تعیین کنند با قوانین مشخص. با این روش افراد کارهای خسته کننده خود را به خوبی انجام می‌دهند.
در کل گیمیفیکیشن به دو نوع محتوا و ساختاری تقسیم می‌شود، که به توضیح آنها می‌پردازیم:
بدون اینکه بازی را تعریف کنیم یا از المان‌های بازی استفاده کنیم با تغییر در محتوای جدی، آن را تبدیل به یک گیمیفیکیشن محتوا می‌کنیم. برای روشن شدن مطلب به مثال زیر دقت کنید:
اگر بخواهیم افراد را ترغیب به خواندن مقاله‌ای در سایتمان کنیم تا زمان بیشتری در آن صفحه باشند، به جای مشخصات محصول خود، می‌توانیم داستان خریدهایی که انجام شده را به صورت مقاله بگنجانیم تا جذابت بیشتری برای مشتریان باشد. همچنین با گنجاندن کوپن تخفیف در دل این مقاله و تشویق کاربران برای پیدا کردن آن می‌توان زمان ماندگاری در یک صفحه و احتمال خرید را افزایش داد.
در این نوع از گیمیفیکیشن، محتوا تغییر نمی‌کند همان چیزی که هست باقی می‌ماند. بلکه با تغییراتی ساختاری فعالیت‌های مربوط به محتوا و سایتمان را تبدیل به یک بازی می‌کنیم. برای این کار المان‌های بازی به محتوا اضافه می‌کنیم. مثلا برای تماشای ویدئو، گذاشتن نظر در بخش دیدگاه‌ها، خرید محصول و دعوت از دوستان امتیازات مشخصی را برای افراد در نظر می‌گیریم. این کار باعث فعال شدن افراد در سایتمان و لذت بردن آنها می‌شود.
کاربران به ازای هر فعالیت دلخواه ما در سایت، امتیاز مشخصی دریافت می‌کنند و با پیشنهادهای ما از این امتیازات استفاده می‌کنند. امتیاز در واقع معیار سنجش پیشرفت کاربران است. الزاما نیازی نیست از لفظ امتیاز برای واحد آن استفاده کنید بلکه می‌توانید از کلمات جایگزین مانند ستاره و یا هر چیز دیگری بهره ببرید که مخصوص خودتان و مرتبط با برندتان است. به عنوان مثال در فروشگاه لباس می‌توانید از واحد دکمه به جای امتیاز استفاده کنید.
درباره نحوه خرج کرد امتیازات باید به اندازه کافی فکر کرده باشید تا کسب امتیاز انگیزاننده خوبی باشد.
ایده استفاده از نشان‌ها یا مدال‌ها برای اجرای گیمیفیکیشن از حوزه نظامی وارد کسب و کار شده است. در این روش کاربرانی که فعالیت خاص مورد نظر ما را انجام می‌دهند یک نشان از سایت دریافت می‌کنند که مربوط به آن فعالیت خاص است. این فعالیت ها به صورت غیرخطی در سایت اجرا می شود. مثلا برای تکمیل پروفایل توسط کاربران می‌توان یک مدال به آنها داد. یا برای 30 روز لاگین پیاپی در سایت می‌توان نشان دیگری به آنها داد.
یکی از ساده‌ترین روش‌های ایجاد گیمیفیکیشن در سایت که نیازی به تعیین جایزه ندارد، صفحات امتیاز یا لیدربردها است. صفحه امتیاز در اصل ایجاد رده‌بندی بین امتیازات کاربران است تا با مقایسه امتیازات فهرست برترین‌ها را منتشر کند. چون این صفحه امتیاز برای همه قابل مشاهده است باعث ایجاد انگیزه بین کاربران برای بالا آمدن جایگاه خود در سایت می‌شود.
بسیاری از افراد و مردم حاضرند ساعت‌ها در سایت شما باشند، تلاش کنند، معماهایی را جواب دهند، خریدهایی را انجام دهند و فعالیت‌هایی را بکنند تا فقط رتبه خود را در سایت بالاتر ببرند بدون اینکه برای آنها جایزه‌ای در نظر بگیریم. به عنوان مثال لیست کردن 20 خریدار برتر هر ماه در سایت همراه با تصویر آن شخص، باعث می‌شود برخی از افراد خرید بیشتری انجام دهند تا نام و تصویر خود را در بین برترین‌ها مشاهده کنند.
در این مقاله با گیمیفیکیشن آشنا شده و آموختیم که گیمیفیکیشن یک استراتژی یا راهبرد بازاریابی است. در این راهبرد از ابزارهای بازی برای اهداف غیربازی مانند معرفی و فروش یک محصول استفاده می‌کنیم. در گیمیفیکیشن کاربر را به انجام کارهایی همسو با اهداف خود تشویق می‌کنیم تا به نتیجه دلخواه برسیم.
با توجه به اینکه همه افراد در تمامی سنین به بازی علاقه‌مند هستند، پس می‌توانیم از این علاقه‌مندی به سود خود استفاده کنیم و با هرگونه گیمیفیکیشن (بازی‌پردازی) در سایتمان، افراد بیشتری را در صفحات مختلف ماندگار کنیم. پس از همین حالا هر چیزی که به خوبی پیش نمی‌رود را به صورت یک بازی و چالش در بیاورید.
اگر تاکنون برای خود سایتی ندارید ما به شما پیشنهاد می‌کنیم با شرکت در دوره طراحی سایت و فروشگاه اینترنتی بدون کدنویسی با کمترین هزینه سایت خود را راه‌اندازی کنید. همین حالا شروع کنید.
اگر قصد دارید برای خود یا دیگران سایتی طراحی کنید و هیچ دانش برنامه‌نویسی در این زمینه ندارید. اگر نمی‌دانید برای داشتن سایت باید از کجا شروع کنید. اگر فکر می‌کنید طراحی سایت سخت و پیچیده است و کار شما نیست. اگر با پرداخت هزینه‌های میلیونی طراحی سایت توسط شرکت‌ها و برنامه‌نویسان، نگران نتیجه نهایی کار هستید. به شما توصیه می‌کنیم طراحی سایت را خودتان شروع کنید.
دیگر نیاز نیست برای راه‌اندازی سایت مسلط به زبان‌های سخت و پیچیده برنامه‌نویسی باشید. ما در این دوره آموزشی به شما یاد می‌دهیم چگونه بدون حتی یک خط کدنویسی سایت‌های شخصی، خبری، وبلاگی، شرکتی، فروشگاهی و چندمنظوره حرفه‌ای طراحی کنید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به ابوالفضل انصاری است. این سایت در زمینه آموزش و تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند.
این پیشنهاد یکبار برای شما نمایش داده می‌شود.
اگر کودک 3 تا 7 سال دارید…
هدیه‌ای ارزان و مناسب برای کودکان، دوستان و آشنایان
